Топ-10 вакалістаў класiчнай цяжкой сцэны

Апублікавана 14 ліпеня 2014, 12:41 у Цікавае

Кожны раз, калі натыкаешся ў iнтэрнэце на сумнеўную публiкацыю сьпісу «топ» чаго-небудзь ці каго-небудзь, неабходна мець на ўвазе, што па большасьцi ўсё заўжды залежыць ад асабiстага пункту гледжаньня аўтара, на якi ён у першую чаргу i абапiраецца. Гэтае меркаваньне можа быць заснаванае на прадузятых стэрэатыпах альбо ўласнай сiмпатыi да аб’екту ацэньваньня.

У гэтым пасьце я прапаную вам мой сьпiс дзесяцi найлепшых вакалістаў класiчнай цяжкой сцэны. Складаньне гэтага топу, скажу шчыра, не патрабавала шматлiкiх даследаваньняў і ведаў: дастаткова было ўзгадаць, пераслухаць, пераглядзець – карацей, чарговы раз насалодзiцца бесьсмяротнымi галасамi метал- i рок-сцэны.

Вакалiсты, што патрапілі ў мой сьпiс, — ня проста звычайныя добрыя сьпевакi, няхай нават i зь вядомых крутых гуртоў. Гэта суперталенавітыя, амбіцыёзныя, упэўненыя ў сабе мужчыны. Яны небясьпечна гарачыя, гучныя, жвавыя франтмэны, яны ахоплiваюць усе магчымыя дыяпазоны, умеюць як кранальна сьпяваць балады, так i крычаць на вышэйшай кропцы, iх выступ – ня проста тэхнiчна якаснае выкананьне, а цэлае ашаламляльнае шоў. Я паспрабую быць максiмальна аб’ектыўнай i прывесьцi пераканаўчыя доказы, i, мне падаецца, шмат людзей зразумее i падзелiць мой погляд, бо сьпiс складаецца сапраўды з найлепшых вакалiстаў, пiянераў цяжкой сцэны ў сваiх стылiстычных напрамках, якiя ў розныя часы ў значнай ступенi паспрыялi яе разьвiцьцю i пакiнулi незабыўны сьлед у гiсторыi метал- i рок-музыкi. Да таго ж, я мэтанакiравана не расстаўляю сьпевакоў у Топ-10 ад першага да дзясятага месца па асабiстым прыярытэце, бо iх разнастайную, непадобную творчасьць я люблю i шаную ў аднолькавай ступенi.

Тым ня менш, як я ўжо адзначыла, — у такой справе заўжды прысутнiчае момант суб’ектыўнай iнтэрпрытацыi, а таму, калi знойдуцца нязгодныя з маёй думкай — не саромейцеся пакiдаць свае водгукi i ўзгадваць у каментарах выканаўцаў, якiя таксама вартыя трапіць у падобны сьпiс.

1. Роб Хэлфард / Rob Halford (Judas Priest)

Хэлфард вельмі круты. За магутныя вакальныя дадзеныя і значны ўклад
у разьвіцьцё цяжкой музыкi ён атрымаў мянушку «Metal God» («Бог мяталу»). Хэлфард — уладальнік аднаго з самых моцных і высокіх галасоў у метале, што, разам зь яго артыстызмам i харызмай, дазваляе яму выконваць песьні ў вельмі шырокім вакальным дыяпазоне. Прадзюсер Хэлфарда Рой Зі ў адным са сваіх інтэрв'ю заявіў, што Роб мае каля 16 розных галасоў. Таксама кажуць, што на адным з канцэртаў у 1975 годзе Хэлфард пабіў адзнаку ў 1610 Гц! Хэлфард таксама вядомы сваім наватарствам у сьферы сцэнічнага іміджу, паколькі менавіта ён прыўнёс у антураж металістаў скураное адзеньне, металічныя заклёпкі і ланцугі, запазычаныя ім у сэкс-шопах.

2. Роберт Плант / Robert Plant (Led Zeppelin)

Уплыў Роберта Планта на гiсторыю разьвiцьця рок-музыкi i сёньняшнi яе твар велізарны: ён быў кумірам і прыкладам для перайманьня для мноства вакалістаў, яго вобраз стаў сімвалам 70-х, а манера паводзін Роберта Планта на сцэне — некалькі разбэшчаная і паказная – рабіла канцэрты Led Zeppelin яшчэ больш яркімі і запамінальнымі. Незвычайны, выключны голас Роберта, ад якога дрыжыкi бягуць па сьпiне, спараджае запал i пажаду, прымушае слухачоў зразумець, што перад імі ня проста прафесіянал, які можа лёгка і нязмушана ўзяць самую неверагодна высокую ноту, а сапраўдны манiпулятар настроем, думкамi й жаданьнямi. Асабiста для мяне голас Роберта Планта быў першым музычным аргазмам, i гэтае яскравае пачуцьцё стаiць сёньня значна вышэй за ўсё, што я чула надалей, таму што ў параўнаньнi з вакалiстам Led Zeppelin гэтак жа моцна насамрэч ужо мала што ўражвае.

3. Ронi Джэймс Дзiа / Ronnie James Dio (Rainbow, Black Sabbath, Dio)

Дзіа заўсёды быў адным з, калі ня лепшым вакалістам усіх часоў. Ён быў амаль што не апошні з магікан таго пакаленьня, каторае стварала непаўторную музыку, у якой была душа, і якая, як мне часьцяком здаецца, засталася дзесьці ў вялікіх 80-х. Прычым, у параўнаньні з многімі іншымі вялікімі вакалістамі таго часу, на якіх сапраўды ў нашы днi страшна глядзець, так яны зьмяніліся, у Дзiа да апошняга гарэлi вочы і энергія бiла ключом. Дзіа кранае менавіта ў эмацыйным плане, мне падабаецца галоўным чынам разнастайнасьць, нешаблоннасьць (а працаваў ён у вельмі шаблонным жанры) гучаньня, якая выяўляецца ў душэўнасьці і атмасфернасьці.

4. Брус Дзікінсан / Bruce Dickinson (Iron Maiden)

Дзікінсан зьяўляецца адным з наймацнейшых метал-вакалістаў і дакладна самым вядомым сьпеваком і шоўмэнам, якія выйшлі з руху 80-х гадоў. Яго моцны высокі голас і стыль сьпеву паўплывалі на станаўленьне цэлага новага пакаленьня музыкаў. На працягу ўсёй музычнай кар'еры манера сьпеву Бруса Дзікінсана не заставалася аднастайнай: паступова ён адмовіўся ад крыку, якім часта замяняў чыстыя сьпевы на больш раньніх альбомах. Падчас працы ў Iron Maiden Брус паступова ўздымаў свой прафесійны ўзровень, і ў выніку да неверагоднага вакальнага дыяпазону ён дадаў класічную тэхніку і сталасьць. За магутныя вакальныя дадзеныя Дзікінсан атрымаў ад прыхільнікаў мянушку Air Raid Siren (Сірэна супрацьпаветранай абароны).

5. Брайан Джонсан / Brian Johnson (AC/DC)

Можна сказаць з упэўненасьцю, што са зьяўленьнем Джонсана ў AC/DC накірунак творчасьці гурта, дый, напэўна, разьвіцьцё сусьветнай рок-сцэны ў цэлым ператварыліся ў штосьці зусім новае і своеасаблівае. Па аглушальна пасьпяховым альбомам 'Back in Black’ стала зразумела, што Джонсан неперасягальны ў плане вакалу, і, акрамя гэтага, ён быў сапраўдным рок-франтмэнам, вядомым прыхільнікам дзякуючы сваёй яркай і энергічнай манеры паводзінаў на сцэне. Ва ўнікальным вакале і стылі выкананьня Джонсана ўвасобленая грымучая сумесь эмоцый, што падаецца публіцы жартоўна, непасрэдна, і, што характэрна, без забароненых прыёмаў уплыву на жаночую аўдыторыю)

6. Эксл Роўз / Axl Rose (Guns N Roses)

Дзякуючы свайму магутнаму і шырокаму вакальнаму дыяпазону і энергічным канцэртным выступленьням, Эксл Роўз быў названы адным з найвялікшых вакалістаў усіх часоў і «самым харызматычным вакалістам у сьвеце» (MTV, 90-ы год). Задзiрлiвы, заўзяты і жудасна супярэчлівы характар Роўза наклаў адбітак на ўсю творчасьць і дзейнасьць створанага ім гурта. Скандальныя гісторыі дапамаглі Экслу Роўзу зарабіць рэпутацыю «вельмі, вельмі дрэннага хлопчыка», і ўсё гэта пастаянна прыцягвала да “Ганзаў” увагу і выклікала павышаную цікавасьць. Вядома, за апошнія 20 гадоў голас Эксла зьведаў значныя зьмены па прычыне, мякка кажучы, “самабытнага” стылю жыцьця. Але для мяне Роўз быў і застаецца ўлюбёнай, амаль што легендарнай асобай, і нельга адмаўляць яго заслугі перад рок- i метал-сцэнай за непрацяглы, на жаль, час росквіту Guns'N'Roses.

7. Дэвід Кавердэйл / David Coverdale (Deep Purple, Whitesnake)

Дзесьцi чытала, што некаторыя лічаць Кавердэйла ня больш чым клонам Роберта Планта. На мой погляд, гэта дзіўнае i ў коранi няправiльнае меркаваньне, прынамсi таму, што ў адрозьненьнi ад вялікага вакаліста Led Zeppelin, у Кавердэйла крыніцы натхненьня і генезіс былі зусім іншымі, не гаворачы ўжо аб стылi выкананьня i асабiстай падачы. Што датычыцца вакалу i лiрыкi — Дэвід Кавердэйл заўсёды быў на вышыні. Многія неўмiручыя балады, як гурта Deep Purple, так і Whitesnake, запомніліся фанатам ня столькі магутнымі гітарнымі партыямі, тэхнiчнай iгрой, колькі пранікнёным тэкстам і моцным і глыбокiм, з гэткай блюзавай «пясчынкай», вакалам… Выдатны і сцэнічны вобраз Кавердэйла — валасатага хлопца ў скураных штанах, што апяваў усё хараство і горыч фізічнага каханьня. Зразумела, што ў дадзенай іпастасі ён быў не ўнікальны, ды і сьпяваў усё той жа блюз-рок, сплецены з раньнім брытанскім хэві-металам, усё той жа стадыённы размашысты драйв, усё тыя ж паўэр-балады. Але для мяне нават на фоне значна больш трушных хэві-вакалістаў Кавердэйл па-ранейшаму зьяўляецца першым прыгажуном, ідэалам мужчыны. Асабліва ўлічваючы, што сёньня ў свае 63 гады Кавердэйл знаходзіцца ў выдатнай форме і, здаецца, гатовы iзноўку пакараць сьвет.

8. Озi Озбарн / Ozzy Osbourne (Black Sabbath, Ozzy Osbourne)

Хтосьцi можа не пагадзiцца, алё, на мой погляд, голас Озі ніколі ня быў зорным, найлепшым. Але што дакладна — Озi быў непараўнальным і асаблівым вакалістам зь яскравай, выразнай манерай выкананьня, невычэрпнай энергіяй і моцнай энергетыкай, якiя расьцягнулiся на шматгадовы творчы працэс. Озі зараз, дый ужо гадоў 10, па вялікім рахунку, не музыка і не сьпявак, а ў большай ступені сацыяльна і культурна значная асоба. Аднак, як ні парадаксальна, любая згадка Озі ў мас-медыя, нават і негатыўная, толькі дадае папулярнасьці гэтаму цудоўнаму метал-вакалісту і артысту па жыцьці і аніяк яму ня можа пашкодзіць. Перыяд творчасьцi Озi ў Black Sabbath зрабiў яго сапраўднай легендай цяжкага металу i назаўжды замацаваў у шэрагу найлепшых вакалiстаў эвэр, у тым лiку i ў маiм топе.

9. Клаус Майнэ / Klaus Meine (Scorpions)

Клаус Майнэ — вакаліст аднаго з самых пасьпяховых нямецкіх гуртоў «Scorpions», уладальнік голасу, што стаў візітнай карткай сусьветна вядомага калектыву, якi да нашых дзён, безумоўна, зьяўляецца сапраўдным культурным музычным здабыткам чалавецтва. Шырока вядома, што ў 32 гады, Клаус Майнэ, пасьля, здавалася б, звычайнай прастуды перажыў страту голасу. Аднак, пасьля доўгай тэрапіі і хірургічных аперацый голас Клауса быў адноўлены, больш за тое, яго вакальныя дадзеныя нават палепшыліся. Некаторыя крытыкі пісалі, што «яму ўставілі жалезныя зьвязкі». Усе наступныя гады голас Майнэ практычна не зьмяняўся, застаючыся на ранейшым, вельмі высокім узроўні, і апошнія альбомы Scorpions — таму добрае пацьверджаньне. Клаус як сьпявак зь лёгкасьцю спраўляецца як з павольнымi спакойнымi лірычнымі кампазіцыямі, так і зь цяжкімі хуткімі запальнымі песьнямi. Несумненна, вакал Клауса Майнэ зьяўляецца «адметным знакам» гурта, надаючы яму велiчнасьць i унікальнасьць.

10. Джо Элiат / Joe Elliot (Def Leppard)

Голас Эліата перажываў значныя зьмены на працягу яго творчага шляху. У пачатку, на першых альбомах, яго вакал гучаў крыху сыраватым і непадрыхтаваным, але ўжо тады былі відавочныя яго талент і імкненьне, што ў канчатковым выніку зрабілі Эліата голасам Def Leppard, і да нашых дзён ён застаецца адным з самых вядомых вакалістаў цяжкой сцэны. У мой топ Джо Эліат трапіў за творчасьць перыяду свайго росквіту з 84-да 90-га гадоў, калі былі створаныя найвялікшыя альбомы «Pyromania» i «Hysteria». На іх Эліат праявіў поўную моц свайго голасу, яго стыль сьпеву быў найвышэйшым, выключным. Як франтмэн Джо быў гарачым і вельмі харызматычным і выдатна трымаўся на сцэне. Але лад жыцьця, неразлучны з алкаголем і паленьнем, ня мог у канчатковым выніку не адбіцца на вакальных дадзеных Эліата. Сёньня ён ужо ня ў стане ўразіць прыхільнікаў супервысокімi нотамі і ранейшым шырокім дыяпазонам з масіўнымі гармонiямi. Аднак, калі Эліат сьпявае ў ніжніх актавах, у камфортным для сябе дыяпазоне, яго голас гучыць так жа цудоўна i ўпэўнена, як гэта было дваццаць гадоў таму.


Алё ёсьць яшчэ адзiн вялiкi вакалiст, якi стаiць для мяне вышэй за ўсе топы. Сьпявак, каторы здолеў аб’яднаць усё найлепшае, што было створана самымi таленавiтымi i вiртуознымi прадстаўнiкамi цяжкой сцэны, у адну кампазiцыю i выканаць яе на вышэйшым узроўнi, а месцамi нават лепш, чым у арыгiнальным гучаньнi. Я маю на ўвазе праект 7th Heaven i iх бесьсьмяротны «Rock Medley». А парадокс заключаецца ў тым, што я нiдзе не змагла знайсьцi, хто дакладна выканаўца гэтага дзiвоснага трэку, i да сёньняшняга дня ня ведаю, як завуць майго героя. Грузiць песню ня буду, пакiну крышачку iнтрыгi. Усiм, хто яшчэ ня чуў, – да самастойнага хуценькага пошуку i абавязковага праслухоўваньня, а тым, хто ўжо пасьпеў зацанiць гэты музычны шэдэўр – проста ўрубiце на поўную i насалодзьцеся яшчэ раз неверагодным шматгранным вакалам. I я пайду абмазвацца, усiм мятал!