Навошта абкрадаць сябра? (або ў чарговы раз пра ГЭТА)
Апублікавана
у
BelMetal
Я доўга думаў над назвай топіку, спыніўся на такім, як вы бачыце ўверсе. Чаму так, патлумачу ў гэтай невялічкай нататцы. Да напісаньня мяне падштурхнулі некаторыя запісы, зробленыя ўдзельнікамі гэтага сайту, а, калі казаць больш канкрэтна, наяўнасьць у іх спасылак на дармовае запампоўваньне музыкі зь інтэрнэту. Я, магчыма, заводжу старую песьню на тэму таго, добрай ці благой рэччу зьяўляюцца бясплатныя mp3, залітыя з тарэнтаў ці файласховішчаў, але... Пампуй — купляй!
Тут вожыку ўсё зразумела — добрай, бо дазваляюць пазнаёміцца з творчасьцю значнай масы гуртоў, якія ня так проста сустрэць іншым шляхам. Напрыклад, толькі за апошнія пару месяцаў, дзякуючы Інтэрнэту, я адкрыў для сябе выдатных палякаў Furia, расейскую каманду Darkestrah, якая грае блэк-мэтал з «мангола-татарскай» тэматыкай (пра гэты гурт думаю напісаць асобны артыкул, бо музыка добрая, а канцэпцыя нетыповая), ды шмат іншых.
Але, зь іншашга боку, відавочным ёсьць і адмоўны бок вольнага доступу да музычнага кантэнту. Шаноўныя сябры, варта сабе прызнацца — мы перасталі набываць музыку на фізычных носьбітах. А менавіта на стварэньне рэлізаў на CD ці вінілах скіраваныя высілкі нашых улюбёных музыкаў. Ня ведаю сучасныя кошты, але гады тры-чатыры таму, паводле словаў знаёмых, што выдавалі свае альбомы, на рэалізацыю мінімальнага накладу дыску з больш-менш годным аздабленьнем (а мы ўсе любім буклеты пагартаць, гэта нейкае асаблівае адчуваньне, зьмест арту ды тэкстаў буклету дазваляе часта глыбей адчуць тое, што жадаў сказаць творца) трэба было патраціць каля 1000-2000 даляраў, у залежнасьці ад выніковага выгляду дыску. Гадоў дзесяць таму Аляксей Пратасаў (сучаснае пакаленьне «нефармалаў» яшчэ ведае гэтае ймя?) пісаў у «Музыкалцы» (была калісьці такая «Музыкальная газета» — гэта я зноў для малодшага пакаленьня), што магчыма рэалізаваць невялікі наклад дыску й за шмат меншыя грошы, аднак, там патрэбыя неблагія прыватныя знаёмствы (лепей за ўсё мець старэйшага брата-намесьніка дырэктара тыпаграфіі :-)). Так ці іначай, але, выдаючы дыск, музыка ўкладае свае ўласныя грошы. І ён разьлічвае, што прыхільнікі ягонай музыкі таксама ўкладуць грошы, каб набыць рэліз. Вось такія, сто разоў прагавораныя, няхітрыя словы.
— А чаго гэта мы павінны нешта там плаціць? — запытаецца грамада прыхільнікаў мэтал-музыкі. Сапраўды, не павінны. І я абсалютна не зьбіраюся займацца прывіваньнем маральных прынцыпаў любога ўзору з дапамогай інтэрнэту. Тым болей, што 200 гігабайтаў музыкі на маім кампутары й блізка ня маюць фізычнага ўвасабленьня на маёй палічцы з дыскамі, хоць яна й зьмяшчае недзе каля 150-і рэлізаў (о, ёсьць яшчэ арыгінальныя касэты, але пра тое, што такое касэта і навошта іх слухалі, я табе распавяду ў наступны раз, мой маленьні дружа — і гэта зноў прывітаньне маладым мэталістам). Прычынаў таму шмат, і асноўная зразумелая — грошы. Мэталісты, у асноўным старшаклясьнікі, студэнты ды моладзь, людзі небагатыя. Я, хоць ужо й не студэнт, а якраз наадварот, сам вучу студэнтаў, маю сьпіс зь некалькіх дзясяткаў рэлізаў, якія я хацеў бы набыць, і нават першыя 5 пазыцыяў з гэнага сьпісу зацягнуць на палову майго заробку, бо рэдкія ды цікавыя дыскі каштуюць адпаведна. Зразумела, што такія, безумоўна прыемныя, пакупкі ў наш крызысны час даводзіцца адкладваць «на потым».
Аднак (і зараз я скажу яшчэ адну ісьціну, але раптам для кагосьці яна будзе адкрыцьцём), задумайцеся: ці ня мае вольны й дармовы доступ да музыкі больш глыбокіх наступстваў, чым нявыгадныя матэрыялна выданьні альбомаў (выхад «у мінус», у рэшце рэшт, яшчэ не забіў сцэну, ды й наўрадці заб'е — сапраўдны мэтал, усё ж, ствараюць не для грошай)?
Як было раней ды як яно зараз..
Як разгортваўся лёс маладога гурта раней? Хлопцы зьбіралія ў падвале, нешта гралі, потым пісалі дэмку, вельмі часта ў тым жа падвале й па прынцыпе: сталі, зайгралі, што артымалася, тое й ладна. Потым гурт кідаўся шукаць лэйбл. Мэнэджэры буйных кантораў у інтэрвію ня раз сцьвярджалі, што натуральным чынам скіроўваюць у сьметніцу 90% дасланага матэрыялу. Калі ж нашаму гурту шанцавала трапіць у астатнія 10%, ён выдаваў альбом, выступаў на канцэртах, у музыкаў зьяўляўся стымул для працягу дзейнасьці. У выніку, шляхам жорсткага й суворага натуральнага адбору з дзясяткаў дваровых камандаў выходзілі адзінкі, што дамагаліся папулярнасьці. Напрыклад, кажучы пра 90-я ў Беларусі, мы адразу прыгадаем «Багоў» ды «Эксгуматар», хаця, зразумела, сцэна не абмяжоўвалася імі, як і сёньня йснавала безьліч пасьпяховых ды ня вельмі камандаў, якія, тым ня меней, не дамагліся такой папулярнасьці. У выніку, калі ўжо гурт выдаваўся на больш-менш прыстойным лэйбле, то слухач атрымліваў насамрэч годны матэрыял.
Сёньня лёс маладога гурта разгортваецца йначай. Не, пачынаецца таксама — падвал, першая дэмка. Але далей ня йдзе пошук лэйбла, далей ідзе стварэньне групы ў «кантахце» ці, у лепшым выпадку, на «майспэйсе» ды выкладваньне гэнага «рэлізу» ў форме mp3. Што тут дрэннага? — Толькі сходу некалькі прычынаў:
- музыкі ня маюць стымулу для разьвіцьця, плянка, якой яны мусяць сягнуць, каб горда сказаць «я граю ў гурце N», падае ніжэй за плінтус;
- слухач атрымлівае няякасны прадукт — нават самае высакаякаснае mp3 не забясьпечыць таго ўзроўню гуку, які дае рэальны дыск;
- культурная прастора запаўняецца нізкаякасным «музычным шлякам» — у выніку вырастае верагоднасьць выданьня не насамрэч ціквага гурта, а таго, у якога болей падпісчыкаў «фкантахце», бо лэйбл зацікаўлены ў выніку ў банальным зборы бабла, і клаі піпл хавае, выдавец прапануе рэліз. А гэта, у сваю чаргу вядзе да падзеньня агульнага ўзроўню і сцэны, і аўдыторыі.
І зноў пра тое ж
Што ж рабіць у такім выпадку? Забараніць пампаваць mp3 ніхто ня можа, ды й карысыныя бакі тут ёсць, як я пісаў вышэй. Аднак, варта й выхоўваць у сабе нейкую культуру спажываньня, ці што. Пра зьмест і патрэбнасьць буклету я ўжо раней казаў, і тут, я мяркую, большасьць мяне падтрымае. Аднак, набыць дыск каманды, якая падабаецца — своеасаблівая справа гонару. Няўжо ня варта мець на паліцы дыскаграфію творцаў, якія паўплывалі на тваё жыцьцё ды сьветаўспрыйманьне? — а менавіта так могуць ацаніць любімыя гурты сапраўдныя прыхільнікі гэтай музыкі.
І галоўнае — што канкрэтна можна зрабіць калектыў парталу BelMetal? — Ды ўсё проста: як мінімум забараніць пакідаць спасылкі на запампоўваньне музыкі ў топіках, у перспектыве, з пашырэньнем аўдыторыі — пастарацца наладзіць кантакты з лэйбламі й гуртамі для артыманьня дыскаў на рэцэнзыі, яны самі ў гэтым зацікаўленыя. Вось такая няхітрая арытмэтыка.
Не зманю, калі скажу, што многіх у мэтал-субкультуры прыцягвае непаўторная атмасфэра нейкага братэрства, злучанасьці. Так, з гадамі гэта мінае, асабліва гледзячы на нашую аўдыторыю. Аднак, варта задацца пытаньнем — ці не павінна так быць? І ці нельга сказаць, што музыка, хай сабе й з далёкай краіны, які стварыў песьню, што паўплывала на твой лёс, твой выбар, зьяўляецца, у нейкім сэнсе, тваім сябрам, чалавкам, што дапамог табе стаць крышку лепей. У такім разе, навошта абкрадаць сябра?
32 каментара
набуду 10 штук
калі што, Беларусь ёсьць у сьпісе краінаў, у якія лэйбл робіць прадажы.
Час ад часу разважаю над магчымасцямі БелМетал ва ўдзеле стварэння дадатковай матывацыі гуртоў да стварэння якасных матэрыялаў. Спадзяюся мы выйдзем на надлежны ўзровень і зможам рухацца ў гэтым накірунку!!!
З.Ы. крыху падрэдагаваў разьметку тэксту, звярні ўвагу. Дзякуй за выдатную артыкул. +!
Цяжка шукаць інфу? Магчыма. Але астатнія наведвальнікі сайту таксама ня пілі на брудэршафт з усімі айчыннымі музыкамі, ды не атрымліваюць гарачыя навіны аб рэлізах, чытаючы раніцай пошту. Так што, усе ў роўных умовах.
Яшчэ й дыск падпішуць ды размалююць. Было б жаданне як гаворыцца.
разьмяшчэньне спасылкі на тарэнт — спрыяньне пірацтву. на месцы музыкі, які не жадае, каб ягоная творчасьць тупа зьлівалася з нэту, я б проста ня меў справы з такім сайтам, на якім разьмешчаныя спасылкі на скрадзены ў мяне прадукт. ня кажучы ўжо пра тое, што заходні гурт або лэйбл можа і ў суд падаць.
Для паганца музыка функцыянальная: яе можна граць/спяваць разам з іншымі людзьмі, пад яе можна танчыць ці іншым спосабам выходзіць у «зменены стан», пад яе можна ісці на бой (у т.л. спартовы), яна можа быць суправаджэннем да ўрачыстасцяў, яна (у выпадку песні) можа быць замовай, малітвай.
Але ж сядзець і проста слухаць, бяздзейна спажываць? — Гэта нешта буржуазна-вычварэнскае…
Калі гурт хоча дасягнуць сваёй музыкай нейкай мэты, а не проста зайграць дзеля грання, то выбар носьбіту ды фармату — гэта з разраду аператыўна-тактычных рашэнняў. Але ў глабальным сэнсе спрэчкі пра носьбіты — адно мышыная валтузня. Паўтараю, гэта з традыцыйнай пазіцыі.
наконт адсутнасьці цягі да фіксацыі — скажыце гэта ісьляндзкім аўтарам, якія запісалі і скальдычную паэзыю, і эдычны комплекс. так, пісьмо прыйшло з хрысьціянствам, але калі б не пісьмо, мы б увогуле нічога пра аўтэнтычнае паганства ня ведалі б, а так хоць крыху.
Што па канкрэтыцы? Калі я недзе памыляюся, прашу агучыць.
Дзе канкрэтна я казаў пра адсутнасць цягі да фіксацыі?
Я кажу, што аўраамічныя рэлігіі не пражывуць без пісання, а дгармічныя — пражывуць.
Да нас пісьмо прыйшло з хрысціянствам і гэтым практычна ўсё сказана. І гэта ІХ галоўны аргумент — хрысціянства прынесла «прагрэс», «навуку», «святло» і далей па спісе.
Нічога, што аўтэнтычнае паганства зараз існуе ў Еўропе (марыйцы, эрзяне і да т.п.) і ў Азіі (Індыя, Тыбет)?
Было б жаданне… ;)
Зрэшты, галоўнае ў маім каментары — пра пасіўна-спажывальніцкія адносіны да музыкі. Гэта мадэрнавая з'ява.
Добра гэта ці дрэнна гэта — я не кажу.
Наогул, шчыра кажучы, мне калісьці даводзілася ўкладаць уласныя вялікія грошы, сілы і час у запіс і выданне дыска і, паверце, я не разлічваў штосьці на гэтым адбіць. Галоўным было — проста стварыць пэўную «прыгажосць», ну і каб хтосьці гэтую творчасць пачуў і па магчымасці ацаніў у ёй тое, што ў яе закладалася.
Або, напрыклад, спытайце ў якіхсьці гуртоў з акрэсленай грамадска-палітычнай пазіцыяй. Калі першасная мэта — быць пачутым, то пампаванне з інтэрнэту перастае быць «смяротным грахом», а тэзы пра «абкраданне музыкаў» становяцца зусім не ў тэму.