avatar

Чорны Арнамент Зімы
Апублікавана у Рэцэнзіі

“Усё можна апісаць зімой… Усё можна сьцьвярджаць зімой…
Чаго не краніся – усюды зіма… Зіма ў нашых душах…”

За гады плённай гульні зь літарамі з-пад майго пяра выходзіла шмат займальных рэчаў, але нават цягам працы ў сферы аматарскай музычнай журналістыкі, як ні дзіўна, я не напісала аніводнай рэцэнзіі. Мне заўсёды падавалася, так я лічу і зараз, што немузыкам няма чаго рабіць у галіне рэцэнзаваньня. Дый нават калі чалавек мае музычную адукацыю, датычна некаторых аспектаў часьцяком бракуе кампетэнтнасьці і непрадузятасьці ў аб’ектыўнай ацэнцы. Ну а ў маёй сітуацыі, улічваючы, што я нязьменна налічваю ў актаве сем нотаў, а выява квінтовага круга выклікае ў мяне прыступ панікі, брацца за напісаньне рэцэнзій з самага пачатку было б гіблай справай.

“Ну а што табе перашкаджае пісаць свае думкі? Проста так… Выказвайся літарамі, у цябе гэта добра атрымліваецца!”

Я доўга разважала над гэтым натхняльным благаслаўленьнем, але самотныя вечары і крыху вольнага часу вырашылі ўсё за мяне. А таму сёньня вашай увазе – рэцэнзія на новы альбом выбітнога беларускага гурта Vapor Hiemis – “Чорны Арнамент Зімы”.

Калі вы завіталі на гэтую старонку з надзеяй адшукаць тыповы аповед са шматлікімі эпітэтамі, ад колькасьці якіх напрыканцы другога абзацу ахоплівае марская хвароба, і дэталёвым апісаньнем тэхнічнага боку кожнай па парадку кампазіцыі з кружэлкі – вам не па адрасу. Тут будзе не зусім фарматны аповед пра маё знаёмства з новым чорнаарнаментальным тварэньнем бязьлітаснага “Полымя Зімы”, споўнены звычайнымі эмоцыямі звычайнага чалавека. Тых, хто працягвае чытаць, чакае зімовая казка ад першай асобы.

“Напярэдадні новай зімы… Пад нябачнымі праменямі чорнага сонца…”

Мінулая зіма пачалася для меня з падману, болю і выпрабаваньняў на трываласьць. За неабходнасьцю маральнага паратунку я кідалася ў крайнасьці і адчайна шукала выйсьця для эмоцый, чагосьці, што супакоіла б мяне, падпала пад стан душы і думак, надало моцы і выраўняла хісткае жаданьне наогул існаваць. Менавіта ў такі перыяд я і паглыбілася ў новы віток творчасьці гурта Vapor Hiemis. Менавіта тады пачала ўцямліваць, якой шматграннай можа быць зіма.


“Ніколі нельга стаяць на месцы, рух барацьбы асьвятляе, мы маўкліва ідзем за ім…”

З асабістага досьведу магу падзяліцца, што музыка Vapor Hiemis насамрэч спрыяла замацаваньню ў думках ідэі няспыннай барацьбы на бясконцым шляху жыцьця, нараджэньня духоўнай моцы, неабходнасьці самасьвядомасьці і імкненьня да дасканаласьці ў абранай плыні. Электронная блэк-метал каманда зь яскравым бескампрамісным паўночным характарам і выразным подыхам паганства ў лепшых яго праявах ня мела аналагаў на беларускай сцэне. Я мэтанакіравана выслухоўвала і дазнавалася, ці існуе ў гэтым нечакана ўпадабаным кірунку штосьці падобнае да Vapor Hiemis. Магчыма, я капнула неглыбока, а можа папросту не хацела знаходзіць нічога іншага. Палітры творчасьці VH мне хапала з галавой.

Згубіўшыся на гады ў замежных тэхна-EBM праектах кшталту Asphyxia, ESC i A7ie, я была проста ашаломлена, сустрэўшы на айчыннай сцэне знаёмае ўлюбёнае адценьне гучаньня, у дадатак атмасферна інтэграванае ў самавітую пэган-блэк абалонку. Тут трэба адзначыць, што я ніколі раней не захаплялася блэк-металам. Ня тое каб мне катэгарычна не заходзіла – я папросту ня слухала працы ў гэтым стылі, заўсёды адцягваючыся на штосьці больш даступнае, зразумелае. Таму, як ні сьмешна, але менавіта з Vapor Hiemis я распачала спасьцігаць неабсяжную прастору сусьветнага чорнага боку цяжкай музыкі. Не сьцьвярджаю, што я адразу ўцягнулася, пэўны час пачувала сябе няёмка, усё мне было нязвыкла і незразумела, але да афіцыйнага рэлізу выразна блэкавай “Ледзяной Пустэльні” я нарэшце рассмакавала гучаньне і ўцягнулася ў знаёмы раней толькі па чутках накірунак.



“Магія бяскрайняга зорнага неба, ачышчальны агонь на папялішчы былой велічы, дальнія далі, якія сыходзяць за гарызонт, вой ваўкоў Крывіі…”

Моцны язычніцкі складнік – на мой погляд, і ёсьць тая разынка, што робіць адметнай і нетыповай творчасьць Vapor Hiemis. І, натуральна, ня можа ня радаваць той факт, што ў кампазіцыях “Чорнага арнаменту зімы” імкненьне перадаць аўтэнтычна-паганскую атмасферу вылучана на першы план. Для параўнаньня, нягледзячы на тое, што, як ні круці, хлапцы рухаюцца ў адносна вузкім для цяжкой сцэны кірунку, альбом “Пламя Зимы”, папярэдняе дзецішча VH, мае зусім іншы генэзіс, стылёвую прапорцыю і характар увасабленьня, таму, суадносна, успрымаецца прынцыпова іншым чынам, нараджае непадобныя пачуцьці. І калі ў песьнях мінулай кружэлкі лакаматыўнае месца нададзена ў большай ступені шматграннасьці электроннага гучаньня, то на новым альбоме, паралельна з далейшымі эксперыментамі з аранжыроўкамі і цяжкім аспектам гуку, каласальная ўвага надаецца кожнай ноце ў імкненьні да перадачы шырокага дыяпазону пачуцьцяў і відарысаў: ад маленькіх іскрынак лёду і тонкіх адценьняў няўпэўненага адчаю да ўсеабдымнай зімовай моцы і ўвасабленьня магутнага духу няскораных сыноў славутай Крывіі.

«Кровью вплетая узоры истории в черный орнамент зимы»…

Асобным блокам варта вылучыць непераўзыдзеную лірыку альбома “Чорны арнамент зімы”. Разьвіваючы выказаную думку, упэўнена адзначу – бясспрэчна, сакавітыя беларускамоўныя тэксты дадаюць да больш выразнага фолкавага характару Vapor Hiemis. Амаль усе песьні “Арнаменту” напісаны на роднай мове, што, насамрэч, набліжае творчасьць гурта да паразуменьня менавіта айчыннай аўдыторыяй, кранае ў сэрцы струны пачуцьцяў, знаёмыя толькі беларускім слухачам і адначасова затыкае рот славянафобскім аматарам паскавытаць наконт “віцебскай народнай рэспублікі” і “рузкава міра”.

У сьвятле вышэйпададзенага асабліва дзіўным для мяне самой падаецца той факт, што найярчэйшы выраз стрыжню і сутнасьці новай кружэлкі я адшукала ў радках аднаго з усяго двух рускамоўных вершаў. Яны сапраўды прапануюць найдакладнейшае апісаньне зьменаў ідэйнага краевугольнага каменю творчасьці Vapor Hiemis у новым альбоме: у мудрагелістыя элементы чорнага электроннага арнаменту, што ахутвае жорсткі сьпеў і цяжкое бескампраміснае гучаньне адвечнай зімы, праз аўтэнтычны складнік і пранікнёную лірыку крывёю нашай шматпакутнай Сінявокай, велічнага мінулага і адважных продкаў паступова і надзейна ўпляліся найдзівосьнейшыя ўзоры гісторыі роднай зямлі.

“Поўначы дзеці, марозаў браты, ня вераць у страх, ня ведаюць здрады”…

У свой час я любіла перыядычна паварушыць тэму “тыпова беларускага трагізму”, на які хварэюць незалежна ад стылю, музычнага ўзросту і сьветапогляду многія беларускія каляфолкавыя гурты. Напэўна, памяць крыві робіць сваю сумную справу, бо ў творчых галовах часьцяком нараджаюцца рэчы, праслухаўшы якія хочацца ўпасьці тварам на далонь і горка расплакацца ад нашага няшчаснага шматпакутнага лёсу. У “Чорным арнаменце зімы” паўсюдна пануе насьцярожанасьць паўночнай цішыні, ажываюць жудасныя “старыя паданьні зямлі” і гучаць “зь цёмных нябёсаў яркім агнём жорсткія бязьлітасныя праклёны”; нязьменна выкарыстоўваецца тэматыка барацьбы, адвечнай зімы, бясконцага шляху і полымя адраджэньня як непарыўнага сэнсавага цэлага. Але як ні парадаксальна, агульны музычна-лірычны кантэкст Vapor Hiemis гучыць больш чым жыцьцясьцьвярджальна. Тут вы, на шчасьце, ня знойдзеце ані сьціплага намёку на жаль, маркоту, духоўную слабасьць, ані шанса прайграць і здацца. Толькі ўпэўнены кліч наперад, толькі братэрская падтрымка, толькі бескампрамісная вера ў перамогу альбо сьмерць.

“Я ніколі не скажу: «Вось, гэта тое, чаго я хацеў!» Ніколі ня будзе мяжы! Ніколі ня будзе поўнага задавальненьня ад таго, што я раблю!

Slaven Zima – архітэктурны маньяк нават большы за мяне. Праўда, зусім іншага тыпу: яго дакладна ня варта шукаць там, дзе правальваюццы дахі і сыплюцца сьцены старых велічных будынкаў.
Slaven – архітэктар гуку. У сваёй справе ён сапраўдны майстра немэйнстрымавага кірунку, які напрацягу творчага шляху ніколі не спыняў плённага імкненьня да дасканаласьці, педантычна даводзячы гучаньне да найвышэйшай магчымай ступені якасьці, стараючыся як мага дакладней перадаць сэнс глыбіннай ідэі кампазіцый Vapor Hiemis, дбайна працуючы над кожнай ноткай сваёй усеабдымнай электроннай завірухі. У музычных эксперыментах “Чорнага арнаменту зімы” дзякуючы скрупулёзнаму, дэталізаванаму падыходу агульная задумка творцы дасягнула небывалай насычанасьці, жывасьці, шчыльнасьці гучаньня. У сукупнасьці са смачнымі віртуознымі салякамі і акустычнымі партыямі Roman’а, містычным рэхам безьлічы аўтэнтычных інструментаў вядомага музыкі A.V.P. – нядаўняй надзвычайнай знаходкі гурта, — і рознабаковым, пранізьлівым, пазнавальнага адценьня вакалам Black Tyrant’a Vapor Hiemis зайгралі новымі яркімі колерамі і адкрыліся прыхільнікам зь незнаёмых, але дужа прывабных і цікавых для паглыбленьня ў нястомную завею марозных паўночных мелодый граняў.

На кружэлцы вы не сустрэнеце аніводнай падобнай кампазіцыі, і гарантавана кожны непрымітыўных густаў слухач знойдзе сярод хітраспляценьняў “Чорнага арнаменту” штосьці ўпадабанае менавіта для сябе. Тут хапае ўсяго: і пранікнёных шэдэўраў, якія кранаюць самыя патаемныя пачуцьці і мроі, і ўрачыстых маршаў, якія размазваюць нязначную чалавечыкавую сутнасьць сваёй непераўзыдзенай веліччу, і заводных электронных танцаў зімовай завірухі, і жахлівага марознага скрыгату й шэпту, і брунжаньня прапальваючых мозг рытмічных цяжкіх рыфаў…



“…Мне спадабалася твая “Пустэльня”. Але я нарадзілася вясной. А “Ледзяная Пустэльня” – адна з самых радыкальназімовахарактарных рытмічных рэчаў на кружэлцы. І ў ёй зашмат блэку. Мне ня проста адразу такое зразумець...”

У рэцэнзіях звычайна прадугледжваецца прынамсі кароткі экскурс па кампазіцыях з альбому. Але я спадзяюся, шаноўныя чытачы, што вы ня з тых лянівых дупаў, што глядзяць стрымы кампутарных гульняў бяз спробы самастойна іх прайсьці, “актыўна” займаюцца спортам, седзячы на канапе перад тэлевізарам і лічаць, што можна “праслухаць” новы альбом і скласьці наконт яго сваё меркаваньне выключна праз чыесьці “шматлітар” і суб’ектыўны погляд.

А таму – заклікаю вас вылучыць час і абавязкова насалодзіцца праслухоўваньнем “Чорнага арнаменту зімы” ад Vapor Hiemis, каб мець асабістае ўяўленьне аб тым, якія неверагодныя рэчы, аказваецца, ствараюцца ў змрочным паўночным андэграўндзе беларускай сцэны, пакуль хтосьці кідае казу на папулярных сталічных фестывалях, скача пад “карпіклааніпадобныя” фолк-металёвыя пералівы і пакутуе з-за прадказальных распадаў чарговых гуртоў-улюбёнцаў публікі. Не падумайце, я таксама і кідаю, і скачу, і пакутую за траіх. Але ўсё гэтыя трывіяльныя забаўкі паступова і беззваротна пачалі губляць свой смак пасьля таго, як я адчула на сабе таямнічы подых зімы і прасякнулася неверагоднай марознай веліччу.

Халодныя рукі абдымаюць мяне… Адвечна.

Насьця Quende

3 каментара

avatar
Калі вы завіталі на гэтую старонку з надзеяй адшукаць тыповы аповед са шматлікімі эпітэтамі, ад колькасьці якіх напрыканцы другога абзацу ахоплівае марская хвароба, і дэталёвым апісаньнем тэхнічнага боку кожнай па парадку кампазіцыі з кружэлкі – вам не па адрасу.

Эх, апісаньне тыповых маіх рэцух(

А гэта выбітная, дзякуй аўтару ^_^
avatar
Так. Тут табе ня скрозь маляўнічыя эпітэты. А ты ж музыка па роду асноўнай дзейнасьці — табе варта ўсё ж рэцэнзаваць з адпаведнай пазіцыі.
avatar
Карацей кажучы, адзінага рэцэпту проста не існуе.
Каб пакінуць каментар